Pomiar masy ciała za pomocą zwykłej wagi nie dostarcza istotnych informacji na temat ilości tkanki tłuszczowej, mięśniowej oraz nawodnienia organizmu pacjenta. Również wskaźnik BMI nie jest jednak wystarczającym narzędziem do określenia poziomu podstawowej przemiany materii. Doskonałym uzupełnieniem pomiarów masy ciała: wysokości, obwodu talii, brzucha, bioder jest metoda bioimpendancji elektrycznej wykonywana za pomocą urządzeń nazywanych analizatorami składu ciała.
Czym są analizatory składu ciała?
Analizatory składu ciała są narzędziem, które pozwala poznać w o wiele większym stopniu efekty stosowanej diety bądź treningu niż jest to możliwe za pomocą zwykłej wagi. Najnowocześniejsze z tych urządzeń zawierają szereg funkcji, dzięki którym pacjent dowie się, jaki procent jego ciała stanowi woda, masa mięśniowa, tkanka tłuszczowa, a także jaki jest wynik kąta fazowego.
Wysokiej klasy, certyfikowany analizator dzięki specjalistycznemu oprogramowaniu, może oszacować nawet ryzyko występowania zespołu metabolicznego i obliczyć prawdopodobieństwo zapadnięcia na tę dolegliwość. Urządzenia te mogą być zintegrowane z komputerem, posiadać własne oprogramowanie, być połączone drukarką. Współdziałają one z Elektroniczną Dokumentacją Medyczną, przekazując dane za pomocą USB, bądź bezprzewodowo. Na rynku, obecne są także analizatory, które mierzą ciśnienie tętnicze, tętno, kontrolują poziom saturacji krwi i temperaturę.
Rodzaje analizatorów składu ciała
Analizatory składu ciała różnią się ze względu na ilość elektrod oraz częstotliwości prądu. Obecnie stosowane są analizatory dwu-, cztero- i ośmioelektrodowe. W kwestii częstotliwości, wyróżniamy analizatory stosujące jedną częstotliwość, szczególnie przydatne w badaniu składu ciała osób zdrowych lub urządzenia używające wielu częstotliwości, umożliwiające dokładniejszą analizę u pacjentów o słabym zdrowiu.
Analizatory składu ciała dzielą się również na domowe i profesjonalne. Te przeznaczone do użytku domowego zawierają możliwość analizy bioimpedancyjnej, która pozwala na oszacowanie zawartości tkanki tłuszczowej oraz wody po wprowadzeniu podstawowych danych takich jak: płeć, wiek oraz wzrost. Są to najczęściej rozbudowane wagi łazienkowe, często umożliwiające także zapamiętanie danych, co skraca czas pomiaru i ułatwia analizę wyników.
W gabinetach dietetycznych oraz centrach fitness, najczęściej spotkać można bardziej rozbudowane analizatory masy ciała. Oferują one nie tylko większą dokładność pomiaru i bardziej kompleksowy zakres danych ale automatycznie wyliczają też wiek metaboliczny, BMI, BMR, ICW, ECW. Pozwalają one także na przesłanie danych bezprzewodowo do komputera Bardziej zaawansowane i droższe modele umożliwiają bardziej wiarygodne zmierzenie składu ciała.
Na czym polega badanie składu ciała
Analiza składu ciała polega na zastosowaniu tzw. metody bioimpedancji elektrycznej, która opiera się na różnicy w przewodzeniu prądu elektrycznego w środowisku wodnym i tłuszczowym. Analizatory składu ciała wykorzystują do tego celu elektrody przesyłające przez ciało prąd elektryczny o niskim natężeniu. Podczas badania, mierzona jest impedancja, czyli opór elektryczny tkanek.
W badaniu tym, wykorzystuje się fakt, że poszczególne tkanki organizmu zawierają mniej lub więcej wody, i w związku z tym w różnym stopniu przewodzą elektryczność. Prąd przepływa bowiem zarówno przez tkankę beztłuszczową jak i tłuszczową. Ta pierwsza, składa się w ponad 70 proc. z wody i skutecznie przewodzi prąd elektryczny, podczas gdy tłuszczowa, nie zawierająca wody zbyt wiele, nie przewodzi go dobrze, stwarzając opór dla jego przepływu
Jak wygląda badanie metodą bioimpedancji elektrycznej?
Aby wykonać analizę metodą bioimpedancji, pacjent staje na wadze zawierającej elektrody, która wysyła do organizmu impulsy prądu o natężeniu ok 0,8–1 mA. Niekiedy, badanie można wykonać też w pozycji leżącej na specjalnej macie, a na skórę dłoni lub stóp pacjenta zakładane są wówczas jednorazowe elektrody. Urządzenie współdziała z programem komputerowym, który wykonuje obliczenia.
Co mierzy analizator składu ciała?
Za najskuteczniejsze w dokonywaniu analizy składu ciała uważa się urządzenia, które mierzą całe ciało ośmioma lub więcej elektrodami, Ważne jest także, aby analizator obliczał tzw. kąt fazowy. Ta funkcja pomaga w ocenie stanu pacjenta po operacji czy przebytych chorobach. Niskie wartości kąta fazowego mogą świadczyć o tym, iż pacjent odżywia się nieprawidłowo lub jego organizm się nie regeneruje.
Dobrej jakości analizator powinien precyzyjnie określić :
- zawartość procentową tkanki tłuszczowej w organizmie,
- zawartość procentową kanki tłuszczowej trzewnej, otaczającej narządy wewnątrz jamy brzusznej,
- zawartość beztłuszczowej masy ciała,
- zawartość procentowej masy mięśniowej,
- zawartość masy mineralnej kości,
- ilość wody zewnątrzkomórkowej oraz jej stosunek do całkowitej zawartości wody w organizmie,
- wiek metaboliczny,
- podstawową przemianę materii.
- całkowite zapotrzebowanie energetyczne,
- współczynnik BMI, BMR oraz wskaźnik podstawowej przemiany materii.
Zalety wykonania analizy składu ciała
Wyniki badania impedancji bioelektrycznej mogą pomóc w
- ustaleniu diety i ćwiczeń.
- zmianie stylu życia,
- dobraniu odpowiedniego planu żywieniowgo,
- skorygowaniu wcześniejszego sposobu żywienia.
Dzięki temu, bioimpedancja elektryczna znalazła zastosowanie w dietetyce a nawet w zapobieganiu i leczeniu groźnych chorób, takich jak, m.in. otyłość, cukrzyca i nadciśnienie tętnicze. Analizatory składu ciała to bardzo przydatne narzędzie do diagnozy i profilaktyki zdrowotnej. Uzyskane wyniki stanowią istotną informację pomocną w opracowaniu odpowiednich planów żywieniowych i treningowych, dopasowaniu efektywnych programów odchudzających, treningowych czy rehabilitacyjnych.
Z całą pewnością, obecność analizatorów składu ciała ma duże znaczenie w postrzeganiu profesjonalnych placówek, takich jak gabinety dietetyczne, lekarskie, czy fitness kluby
Dla kogo wskazana jest analiza składu ciała?
.
Kompleksowa analiza składu ciała jest badaniem któremu mogą się poddać osoby bez względu na wiek czy ogólny stan zdrowia. Jego rezultatem będzie znajomość wieku metabolicznego, wskaźnika podstawowej przemiany materii, zawartości masy mięśniowej i tkanki tłuszczowej.
Przeciwwskazania do badania metodą bioimpedancji elektrycznej
Jedynymi przeciwwskazaniami do wykonywania tego rodzaju zabiegu jest posiadanie rozruszników serca lub ciąża.